Curriculum vitae

Invitation for collaboration!

Judging by my curriculum vitae, the foreign companies that are intrested for collaboration with me, in and out of Albania, can send me an email with further details of this possible collaboration in Geoligical and mineral field; in haxhibeg@yahoo.com. Thank you for your understanding!
posted by iraklipremti at 2:32 am no comments: 
CURRICULUM VITAE
Last Name: PREMTI
Name: Irakli
Birthday: 01.08.1944
Birthplace: Saranda
Profession: Geology Engineer
Title: Professor
Education: University
I completed my studies at the Faculty of Geology-Mining in the University of Tirana in 1967.
From August 1967 to 1976 – I worked at the Geological Department of Bulqiza. At the very beginning, I worked as a geology engineer in the Bulqiza oil well at Lura area, Korab, Peshkopia. From 1973-1976, I was Chief Geologist in the Bulqiza Geology Department.
1976- Dec.1977 - I worked as a chrome specialist at the Geology Directorate of the ex-Ministry of Industry and Mining.
1978-Nov. 1980 – I worked as chief of the Geology Service Department at the Ministry of Defense. During this period, I carried out two important projects, respectively on proving drinking water to the Sazan Isle and that of bringing forward the Palermo object in Himara.
Nov. 1980- Jun. 1983 – I was specialized in the field of petrology of magma rock especially for chrome and copper in “La Sapienza” University in Rome, Italy.
On June 1994, I began to work at the Institute of Studies of Geological Projects in Tirana, Regional Geology Sector close to the Cabinet of Ofiolitic Magmatism.
From 1984 to 2003, I was involved in the following activities:
 1988-1989 – I was sent to the Oil and Gas Institute in Fier where I studied about the drilling in Dumre Region.
 Sept. 1989-Dec. 1989 – In the framework of a fellowship, awarded by the International Agency of Atomic Energy in Vienna, I worked at “La Sapienza” University in Rome to gain knowledge about the methods of chemical analyses of Albania’s magma rock with X-ray apparatuses such as Difrtometry, X-Fluorescence, Electronic Microscopy, atomic absorber etc. I was tested and received a diploma.
 Jul.1993-Oct.1993, in the framework of the cooperation in the field of Metalogeny with Ferrara University of Italy, the EU awarded me a fellowship in the framework of PHARE Project on knowledge expansion, genetic formation of magmatic rocks and minerals related to it. I would like to stress out that my studies focused on the petro-geological interpretations, concretely on the rocks taken from Albania and analyzed in Ferrara.
 In 1984, I received the medal “Doctor of Land Sciences” which was converted in Albania with the title “Candidate of Sciences”. On Feb. 6, 1999, I was appointed Director of General Mining Directorate at the Ministry of Public Economy and Privatization.
 1984-1988 – I was a visiting professor at the Geology-Mining Faculty at the Polytechnic University of Tirana, as well as a visiting member of Mineralogy-Petrography Department.
 1989-May.1992 - I was the head of the Ofiolitic Magmatism Department in the University of Geological Studies.
 1996-to present – I have been a member of the Association of Geological Hazards, environmental pollution, and urbanization of the metropolises organized by the regions of Bologna (Italy), Munich (Germany) and Barcelona (Spain).
 1998-2002 – I have been a member of the scientific Council of Geology-Mining Faculty in Tirana.
 In 1998, I was a coordinator for the Albanian side in the Steering Committee of the Geological Association Balkan Carpato.
 Since 1999, I have been deputy-Editor of the Albanian Scientific Magazine “Bulletin of Geological Sciences.”
 1995-1998 – I was supervisor of the Italian Association “AQUATER” in Albania, where I directed the geological works that were carriedout on kaolina and white lime rocks.
 In the framework of the technical-scientific and economiccooperation with Italy for the three-year period (1997-1999), I was in the position of the coordinator for the Albanian side in the field of metalogy of chrome, copper and decorative stones.
 In the framework of the Eco-Uverture projects, I am a member of a similar future project that can be accomplished in the town of Librazhd on the decorative stones.
 I have been a member in some Scientific Councils in the field of geology. I am a member of the Association of Scholars of Ofiolitic Magmatism of Mediterranean Zone. For eight years, I have lectured in the University in the capacity of the deputy-General Director.
 1999-2003 – I have been a member of the Polytechnic University Senate in Tirana.
 In 1998, I was selected Chairman of the Albanian Geologists Association and for the year 2000, I was elected the current Chairman of the Association of Geo-Scientists and Engineers.
 2001-2003, I have been a member of Ad-hoc Commission on Science in the Ministry of Education and Sciences.

On 1998-1999 – I was Vice director of Geological Servis of Albania.
On 1999-2003 – I was General Director in the department of Mine in the Ministry of Industry and Energy of Albania.
During my 34-year activity, I have prepared around 50 geological reports, projects, studies, scientific articles published in the Albanian and foreign magazines and prepared by me or in cooperation with Albanian and foreign scholars. Ten of these articles were co-authored with foreign scholars.
I have referred (or presented posters) in 15 congresses and international symposiums held in the country and abroad.
Since April 2003, I have been employed as Director of Geology and Topography Department in the Mining and Processing Technology Institute.
I know Italian and Russian very well while my knowledge on English language are fair.
CONSULTATION FOR GEOLOGY, MINES, HYDROGEOLOGY, TOURISM
COOPERATION INVITATION
Information about mining and geological-environmental and hydro-geological activities
The most significant projects, studying persons
Prof. Dr. Irakli Premti
The foreign companies can contact with Prof. Dr. Irakli Premti
Along with his accompanying CV, recently Prof. Dr. Irakli Premti has presented and has in disposal his personal or co-authors’ studies as following:
In hydrogeology field:
A) Draft of hydro-geological map construction of the scale 1 to 10.000 for ionic area (Vlore-Himare-Sarande) with relevant diagrams. Hydro-geological regionalization of areas, resources and basins.
1. Scheme of continuous drinking water supply in the region of Tunel of Sasajt – Piqeras – Lukove – Shen Vasil- Krorez – Kakome – Qefal – Heremec – Sarande – Syri Kalter – Navarrice – Butrint – Ksamil – Corfu (Greece).
The Draft proposal was presented to Municipality of Sarande.
2. Research with chemical –bacteriological tests of resources with corresponding debits of the area Uje I Ftohte - Dukat – Llogora – Dhermi – Himare – Palermo – Borsh.
3. Research with due recommendations about drinking water supply of the Bay of Kakome. Project made by Albanian “Riviera” company and a French – Spanish company.
4. Draft with co-authors about hydro-geological and hydrologic research of the area of Prroi Molles Lure. Installment power of three water power stations.
5. Hydro-geological and geological research of the area of Stravaj. Librazhd.
B. In the mountainous tourism field.
1) Geomorphological research of the area and hydro-geological research of mountainous lakes of Lure.
Illustration with photos of the area.
2) In the area of Saranda, within the yellow line of the city, in the ownership of Prof. Dr. Irakli Premti are 22.000 meters square, negotiable to be sold.
2. Draft for infrastructure and hotels in this beautiful tourist area.
C) In the field of solid industrial minerals.
1) Research data detailed for:
• Chrome mineral in the area of Bulqize –Martanesh – Selisht. The main resources. Recommendation about perspective.
• Research – explorative perspective for Chrome mineral in the area of Kalimash-Vllahen – Perollaj – Tropoje – Deve (Kosovo).
• Detailed project with main fields of research in the area of nickel-silicate and ferro-nickel laterits on goal of construction of a metallurgic combine in perspective for the area of Kukes and Has.
The Author Prof. Premti has in disposal a detailed project material regarding the areas in project of geological reserves growth.
• From preliminary calculations data, actually it is calculated to exist a certain and perspective geologic reserve of about 650-700 million ton nickel silicates and FE-NI.
• If, we add here even the reserves of the region of Bitinske, the objects in the resource of Çllagovsk, Skenderaj and the lateritic objects of Lure, actually in Albania – Kosovo are calculated to be about 1.1 milliard ton NI-Silicates, what makes the production of NI-silicate very profitable.
• So, the area consists in a competitive metallogenic one where there must be investments by big mineral-metallurgic companies.
• A cohesion of areas with special objects would seriously damage the economy in Albania-Kosovo for lateritic minerals of Nickel – silicate and of ferro-nickel in whole.
• Prof. Dr. Irakli Premti has in disposal detailed data from his surveys made in Albania with co-authors and from catalogue of geological researches filed during a 40 years work, and especially of the ophiolits subject of Albania about:
1) the main minerals linked with copper sulphide and poli-metals resources in Albania. Their perspective and metallogeny especially of sulphides. (Cu-Zn-Au, Ag etc.)
2) Metallogenic characteristics and perspective fields of research and localization of useful minerals linked with cobbles like Ga, Ge, etc. and with polimetalls of these minerals such as those of polimetal resource of Cu, Zn, Ga, Ge, Torium under the model of resource of Kipushi, Kongo-Africa where Prof. Irakli Premti has participated in phisibility phase.
• General data about main resources of clay in Albania, like construction materials, bricks, tiling.
• Some of main resources of magnesium, kaolins, for shamot production
• General data for some resources of magnesites, kaolins and clays of Kosovo.
• Researches with calculation of reserves for presence of pure limestones with content of CaO = 53.5-54%, FeO <>
• Detailed researches for chemical characteristics of limestones in Albania for the areas of Gjirokaster, Vlore, Sarande, Elbasan, Korçe, Librazhd, Lezhe, Fushe-kruje, Shkoder, Tropoje, Kukes, Diber for cement production.
• Main Resources situated in Albania as laterics. Their chemical – mineral characteristics. Reserves in the lowland of the areas of Shkoder – Tirane – Margjinet, Durres, Elbasan, Diber, Kukes, Tropoje, Vlore, Berat, Sarande, Korce, Permet.
• Mineral – Chemical characteristics of basalts situated in the area of Mirdite – Lezhe. Research reserves with economic calculations for construction of tracks and railroads of high velocity, a research made in co-authorship by Prof. Dr. Irakli Premti.
• A survey about presence of gypsum and of travertines in Albania. Their sorts and use in construction. The petrographic characteristics and the physical- technical ones.
• About the presence of marble calcareous objects in Albania. Characteristics and chances of their efficient economicexploitation.
• Perspective of hydrocarburs research (oil and gas) which are linked with evaporates (gypsum) of the area of Dumre.
• Basing on generalization made by Prof. Dr. Irakli Premti in co-authorship since 1988-1989 in the article of geological magazine, summary of researches. See the edition in which it is given the project of drilling for oil-gas in this area.
• The drilling started and it resulted like the author Irakli Premti had predicted, the stratography till in the depth of 6107m resulted to be the same of the research. But drilling had problems and so it did not enter in the project, where for 350-400m it would find productive limestones of Cred Eccenit (Pg2 – Cr1 - Cr2).
Prof. Dr. Irakli Premti has in disposal all the well geological material where was performed the drilling, even elaborated in axonometry (three dimensional) of the area of Dumre, in which it is attested that this well in breakdown must be processed in project. For this, the author insists asks for a company to make investments. He is ready to cooperate, because he had a positive result referring to the structural interpreting model for the analogue resource in Porto Alegro Brasil. He is convinced for a positive result in the area of Dumre with a surface of evaporite of 250km2. So, for Albania and for the undertaking company will eventually be an analogue structure with that of oil – gas areas of Middle East.
In conclusion, Prof. Dr. Irakli Premti is ready to cooperate with any native or foreign companies or individuals in the fields they are interested to, he welcomes such a thing.
Address:
Prof. Dr. Irakli Premti
Rr. “M. Lleshi” P.3, Ap. 5, Shk.1
Tirana Albania
e-mail:”haxhibeg”@yahoo.com
home tel: 00355 4 371576
Mobile: 00355 693361519

Rëfen inxhinier Irakli Premti

Unë, gjeologu i katër kontinenteve, nga Bulqiza në Itali, në Kongo dhe Amerikë
Intervistoi Dukagjin HATA
-Diçka për jetën tuaj dhe të famljes suaj?
-Kam lindur në një familje të pasur, me tradita atdhetare dhe mikpritje të rrallë, në një fshat të Sarandës, para shtatëdhjetë viteve. Kam jetuar dy sistemet shoqërore, diktaturën e demokracinë dhe kam punuar si gjeolog e kryetar ekspeditash gjeologjike, në njëzet rrethe të Shqipërisë, në njëqind fshatra të vendit, si dhe në dymbëdhjetë shtete të huaja e në katër kontinente.

Për herë të parë, kur kam hapur sytë në këtë jetë kam parë tokën dhe qiellin e Nivicës, atë vend të bekuar nga Zoti, në gji të detit e të malit, një perlë e natyrës bujare dhe kompozim brilant i Krijuesit. Kam parë shtëpinë e Premteve, vendosur diku në cep të këtij fshati bregdetar të Jugut, që dallohet për vlera të shumta qytetare e njerëzore..
Nëna më thoshte se kam qenë një fëmijë i dobët dhe i prapë, që nuk lija dy gurë bashkë, por mjaft i zgjuar. Me moshatarët sillesha si më i rritur, ndaj më bindeshin dhe më respektonin, pasi iu imponohesha me sjelljen time, si të isha i rritur. Kur luaja, jepesha i tëri pas lojës, sikur nuk ekzistonte gjë tjetër në botë. Futbolli ishte pasioni im, luaja gjithë ditën me top llastiku, të cilin ma kishte sjellë babai nga Saranda dhe unë nuk e lëshoja nga dora. Ndoshta topi që kisha ishte arsyeja që i tërhiqja vërsnikët drejt meje si mjalti mizat, pasi në atë kohë askush nuk kishte një top të tillë. Me futbollin do të lidhesha ngushtësisht më vonë, duke qenë si futbollist pjesë e ekipeve kombëtare dhe para disa viteve pjesë e menaxhimit dhe administrimit të tij.
Kur fillova të rritesha disi, aq sa të ndaja realitetin nga ëndrrat dhe iluzionet, dëgjoja rrëfimet e tim eti mbi fatin e familjes sonë.  Babai i kishte dëgjuar këto nga i ati e kështu me radhë, breza pas brezi, kishte qarkulluar historia e derës sonë.
Sipas rrëfimit të gjysh-stërgjyshërve të mi, të ardhur gojë më gojë deri në ditët tona, Premtët kanë ardhur nga Izreali, para 400-500 vjetësh, gjatë dyndjes së hebrenjve në Europë dhe veçanërisht në Ballkan për shkak të persekutimeve të asaj kohe, që do të vazhdonin edhe në kohëra të mëvonshme.
Stërgjyshi dhe vëllezërit  e mi kishin shumë bagëti, kryesisht dele, të cilat gjatë muajvetë dimrit i çonin në treva me klimë më të butë për t’i dimëruar. Një nga këto vise, ku të parët e mi kalonin dimrin me dele, që shkonin deri në 1 mijë kokë, ishte Saranda e kryesisht Nivica, për shkak të kullotave të pasosura që favorizonte klima e butë e detit.
Në fillim Premtët janë vendosur në Greqi, pastaj kanë ardhur në Shqipëri ku kanë ngulur themelt në Kolonjë. Në Nivicë të parët e mi janë ngulitur përfundimisht ku kanë pasur shumë toka e prona, për të cilat xhaxhai im u shpall kulak.

-Ju më thatë se xhaxhain e keni pasur partizan, si e shpallën kulak?

-Po, ka qenë partizan, bile zv/komandant i batalionit të Bregdetit. Kur  u rrethua Kongresi i Përmetit nga forcat naziste dhe kolaboracioniste, me urdhër të xhaxhait tim, familja jonë dorëzoi 200 kokë dele, të cilat u therën për të ushqyer delegatët e rrethuar dhe partizanët që i ruanin. Si shpërblim, pas çlirimit, e bënë kulak dhe ne vuajtëm pasojat e gjithë kësaj historie.

-Për çfarë pasojash e keni fjalën?

-Kur vajta në shkollë të lartë, vajta me njëqind mundime, se nuk donin ata të fshatit, se më quanin pasardhës kulaku. Tre herë më kanë larguar nga Shkolla e lartë, nga Fakulteti i Gjeologji Minierave dhe të trija herët jam kthyer me ndërhyrjen e figurave politike dhe shtetërore të asaj kohe. Kur më largonin nuk më përmendnin biografinë, por unë e kuptoja. Përfundimish e përfundova fakultetin në vitin 1967, me rezultate të shkëlqyera, por shumë rrallë kthehesha në fshat, në Nivicë, një herë në tre katër vjet, nga frika e luftës së klasës. Më gjurmonin ata të partisë së fshatit, si bijë kulaku, ndërkohë që familja ime kishte dhënë kontribut për Luftën.

-Megjithatë, kjo nuk ju pengoi të bënit karrierë në fushën e Gjeologjisë, ku ju keni mbajtur në atë kohë dhe poste të rëndësishme?

-E kam thënë dhe e them shpesh në biseda me miqtë dhe të njohurit e mi, partia në atë kohë, me një dorë më goditi e me tjetrën më priti. Unë e dija se nuk më pengonte biografia, pasi familja jonë ishte e lidhur me lëvizjen dhe kishte kontribuar në luftë e në ndërtimin e shoqërisë së re, por disa fanatikë të sëmurë, xhelozë e dashkëqinj në fshat, që nuk na donin të mirën.
Falë njohjes me personalitete të shquara të kohës si Presidentin Haxhi Lleshi, ish sekretarin e parë të Dibrës, më vonë ministër i Brendshëm, Hekura Isai, , ish kryeministrit Mehmet Shehu dhe shokun tim të kursit, të nderuarit Llambi Gegëprifti, ia kam dalë t’u shpëtojë shumë kurtheve të kohës, mekanizmave të intrigave e shantazheve, për të cilat do të flasë më vonë.

-Ku filluat punë sapo mbaruat Fakultetin, disa nga mbresat tuaja në fillimet e karrierës në fushën e kërkimeve gjeologjike?

-Më caktuan në Peshkopi, në ndërmarrjen gjeologjike të Dibrës. Kishte shumë punë, ishte trevë me shtrirje të gjërë dhe me resurse të mëdha minerale. Bëra shumë miq dibranë, me të cilët më lidhi një miqësi e qëndrueshme, e cila vazhdon dhe sot. Dibranët shuqhen për mikpritje, besë e burrëri, të huajt i donin dhe i respektonin shumë. Më vonë, në krye të një ekipi gjeologësh riveluam gjithë zonën minerale mbajtëse të Dibrës, nga Dypjaka, gjer në Majën e Pelpenikut.
Në këtë kohë, dua të veçoj një problem që më lindi, për shkak të disa letrave që me sa duket vinin nga fshati, se unë qënkam me biografi, bir kulaku etj. kësaj i shtoheshin dhe disa intriga të kohës, të sajuara nga disa persona me autoritet të plotë në minierën e Bulqizës, që donin të merrnin dekorada, duke sakrifikuar të tjerët, Në këtë rast mua.
Më thërret në zyrë prokurori i Dibrës dhe më bën presion se unë nuk po evidentoja me përgjegjësi rezervat minerale. Ai kishte hall se pse unë kisha deklaruar më shumë rezerva se ç’dëshironin miqtë e tij që drejtonin minierën e Bulqizës, pasi ata donin që të merrnin dekorata e favore, duke spekuluar me sasinë e këtyre rezervave, duke deklruar më pak se ç’kishte në realitet. Ishte punë bërrylash eklanesh, por mund ta haje dhe në fakt prokurori më tha hapur se po të përgatisim letrat për në burg.
I traumatizuar dola, kur për fatin tim, takoj në rrugë Hekuran Isiain, sekretarin e parë të partisë së rrethit. Sa më pa më futi krahun dhe më tha se do të shkojmë në shtëpi, është kohë dreke dhe gruaja ka gatuar fasule. Shkojmë të hamë dhe pimë nga një gotë raki. Doja s’doja, u detyrova të shkoja, pasi ai nuk po ma lëshonte krahun. Aty gjatë drekës gjeta rastin dhe i thashë se më kishte thirrur prokurori në zyrë dhe ia tregova të gjitha. Ai pa e bërë të gjatë u ngrit dhe i telefonoi prokurorit, të cilin e bëri për një lekë, se bënte lojërat e “gropës së Dibrës”, siç u shpreh ai, në kurriz të një specialisti të zotë e të ndershëm, duke bërë presione e duke sajuar gjëra të paqena!
Pas kësaj nuk guxoi të më thërriste më në prokurori, nuk më ra kush në qafë dhe vazhdova punën në Dibër ku qëndrova trembëdhjetë vjet.
Në këto vite kam ecur shumë, maleve e fushave, në kërkim të burimeve të mineralit, kam fjetur në çadra e në shtëpi fshatarësh, dibranë, që më kanë pritur me bujari e dashuri.

-Thatë në fillim se keni pasur kontakte dhe miqësi me disa nga udhëheqësit më të shquar të kohës. A mund të jeni pak më konkretë?

-Gjatë punës në Dibër por dhe më vonë në Tiranë,kam pasur kontakte me Haxhi Lleshin, i cili vinte shpesh në Peshkopi dhe më ka mbajtur afër, duke më inkurajuar dhe ndihmuar. Siç e thashë, me Llambi Gegëpriftin kemi mbaruar bashkë në të njëjtin kurs dhe kemi qenë e kemi mbetur miq të ngushtë, me hyrje dalje familjare. Për të gjithë shqetësimet e kohës, gjatë një epokë vërtet të trazuar, unë vetëm tek ai kisha besim të plotë dhe megjithë pozicionin e lartë politik që ai kishte në PPSh, i drejtohesha sikur ta kisha një vëlla.
Me Mehmet Shehun më lidhi puna, duke qenë një nga vartësit e tij; ai kishte një natyrë pak kapiriçoze, por ishte i drejtë dhe nuk dëmtonte njeri, përkundrazi e përkrahte të aftin. Ai më përkrahu sepse ia dola të realizoja disa projekte në fushën gjeologjike të mbrojtjes, që nuk i merrte askush përsipër. Ish kryeministri, në atë dhe ministrë mbrojtje, ishte pak i rreptë, por i pastër dhe i drejtë dhe unë katër herë që jam takuar me të, për çëstje pune,  kam përshtypje mbresëlënëse rreth figurës së tij.

-Çfarë ndodhi më tej me jetën tuaj, pas transferimit nga Peshkopia?

-Erdha në Tiranë, ku fillimisht fillova punë në ministrinë e Industrisë dhe Minierave, si kryespecialist i kromit. Ministër ishte Pali Miska. Kisha shumë punë, sidomos për kontrollin në terren të zonave eburimeve  krom-mbajtëse, pasi në atë kohë gjetjes dhe shfrytëzimit maksimal të këtyre burimeve iu kushtohej një rëndësi e dorës së parë.
Pastaj më emëruan në Ministrinë e Mbrojtjes, shef i sektorit gjeologjkik. Ishte një punë me shumë përgjegjësi dhe një nga sektorët më strategjikë të ushtrisë popullore. Gjatë takimeve me Mehmet Shehun, që në atë kohë  ishte dhe ministër mbrojtje, më ngakoi disa detyra të vështira, që ishin në juridikson të funksionit tim dhe i kam kryer me sukses.
Në një rast, kur unë e kundërshtova për një projekt të pamundur, që kishte lidhje me disa punime gjeologjike në një zonë strategjike ushtarake, ai më tha, se po nuk e kreve, do të vari këtu në tunel.
“Po qe se partia kërkon që unë të varem, jam gati, shoku kryeministër”, ia ktheva. Ai nuk foli. Ne sapo ishim futur në tunel dhe para meje ecte Kadri Azbiu, i cili u kthye prapa dhe më shtrëngoi dorën në shenjë besimi e konfidence, duke më thënë mos fol. Pasi e pa që situata qe e rrezikshme dhe çdo fjalë e imja më tej mund të kishte pasoja. , Unë e kreva atë detyrë dhe fitova besimin e Mehmet Shehut.
Disa muaj para se ish kryeministri të vriste veten apo të vritej, (ende për këtë çështje nuk janë vënë përfundimisht pikat mbi “i”) më thërret dhe më thotë se do të më çonin për specializim në Itali. Kjo ishte një gjë  e madhe për kohën pasi daljet jashtë shtetit ishin mollë e ndaluar, aq më tepër specializmet. Qëndrova trembëdhjetë vjet vajtje ardhje në Lasapienca dhe në Universitetin e Ferrara, ku punova në projkete gjeologjike, dhashë leksione e seminare me studentë italianë, duke shëtitur me punë e prokjete në pesë qytete të Italisë.
kur u ktheva kishin ndodhur shumë ndryshime të mëdha. Mehmet Shehu kishte vrarë veten apo apo e patën vrarë, Enver Hoxha kishte vdekur, Ramiz Alia kshte ndërruar kurs politik dhe në vend ishin shfaqur shenjat e një krize të fortë ekonomike, që do të sillte me shpejtësi ndryshime të thella politike e sociale në vendin tonë.

-Çfarë ndodhi më tej me jetën tuaj?

-Proceset demokratike i përjetova me gëzim si shumica e intelektualëve dhe profesionistëve, pasi në Diktaturë na u desh të jetonim me kokë në torbë, siç thotë populli, të frikësuar e të traumatizuar nga gjithçka që na rrethonte.
Gjatë qeverisjes së dytë të PS, kur ishte kryeministër Fatos Nano, më thërret Ylli Bufi, atë kohë ministër i linjës sonë dhe më thotë se të kemi projektuar për drejtor të përgjithsëm të gjeologji miinerave.
“Po deshët vini Mehmet Zaçen, -ju thashë, -se unë kam disa kontrata pune me Italinë dhe jo vetëm që jam i zënë, por kjo bie në kundërshtim me postin që më ofroni. Po deshët, mua më bëni nëndrejtor”.
Në fillim z. Bufi këmbënguli që të isha drejtor, por pastaj e pranoi kërkesën time dhe unë u bëra nëndrejtor.
Pas dy vjetësh u bëra drejtor, ndërkohë që isha president i shoqatës kombëtare të gjeologëve të Shqipërisë, anëtar i Gjeoshekncës Europiane dhe anëtar i disa bordeve ndërkombëtare për trajtimin dhe menaxhimin e pasurive minerare.
Në postin e drejtorit të përgjithshëm të Minierave të Shqipërisë kam shkuar me urdhët të Fatos Nanos dhe kam qëndruar gjer në fund të mandatit të tij të dytë qeveritar, bile dhe deri disa muaj pas përfundimit të zgjedhjeve dhe fitores së të djathtës. Gjatë kësaj kohe kam dhënë rreth shtatëqind leje minerare, që do t’i djepnin një zhvillim të hovshëm konkurencës në këtë sektor që deri atëhere dukej krejt i paralizuar.

-Diçka për angazhimin tuaj, pasi u larguat nga posti i drejtorit të përgjithshëm të Minierave?

-Një farë kohë mbeta pa punë dhe në një gjendje të vështirë ekonomike. Vajzat i kisha në shkollë dhe kishin mjaft shpenzime, ndërsa unë isha pa asnjë burim të ardhurash financiare. Miqtë e mi gjeologë dhe siëprmarrës të ndershëm, që iu kisha dhënë lejet minerare në bazë të rregullave dhe ligjeve në fuqi, ma dinin shumë për nder, se nuk iu kisha pirë qoftë dhe një kafe, tani vinin e më takonin në një bar- kafe të lagjes ku qëndroja dhe më sajdisnin.
Më vonë rashë në gjurmë të një projekti ndërkombëtar, për një tender që do të zhvillohej në Kongo, për të vënë në efiçensë një nga minierat më të fuqishme të këtij vendi. Sipërmarrsja amerikane e shoqërisë “Xheonim”, me të cilën kontaktova, pasi i paraqita projektin me të cilin do të konkuroja, më përkrahu dhe më zgjodhi mua për t’u përfaqësuar në këtë tender. Më tha të merrja dhe dy –tre shokë të mi gjeologë të talentuar dhe të shkoja në Kongo. Mora Ilir Alliun, Çerçiz Durmishin dhe Arben Pambukun dhe u nisëm. Në Kongo arritëm më 3 janar 2005.
Miniera ndodhej në Lumubashi dhe ishte një vendburim i fuqishëm për nxjerrje polimetalesh (plumb, zink, pak argjend, pak ar, sasi të vogla galiumi dhe germanium). Miniera ishte 2020 metra e thellë me 2017 hrizonte dhe prodhonte 2 milion ton polimetale në vit.
Zonja Rebeka Kaskini, me origjinë hebreje, ishte një sipërmarrëse e pasur dhe kishte një bankë të të saj në SHBA. Ideja ime ishte që të konkuronim me një projekt spirale, të cilën e patëm përdorur para njëzet viteve në Bulqizë (Qafë Buall). Dikush i kishte thënë zonjës Rebeka se ku i gjete këta shqiptarë, por ajo qe e vendosur dhe nuk u lëkund për asnjë çast në besimin e saj se ne do të fitonim. Dhe shpresat e saj nuk qenë zhgënjyese, për fat të mirë, projekti ynë fitoi dhe unë qëndrova një vit e ca në Kongo, duke drejtuar punimet, ku vërtet lodhesha shumë por ndieja dhe kënaqësinë e vlerësimit të punës nga një pronare që dinte të respektonte njerëzit dhe vlerat.
Me zonjën Kaskini, megjithëse për arsye familjare nuk munda të punoja më gjatë me të, megjithë këmbënguljen e saj, unë edhe sot e kësaj dite kam letërkëmbime, mesazhe, thirrje telefonike dhe një miqësi që ruhet me anë të mjeteve të sotme të komunikimit virtual, edhe pse ajo është aq larg.
Kam punuar dhe në Kanada dhe në vende të tjera të botës, por përvoja në Kongo ka qenë vërtet mbresëlënëse dhe do të doja që të përsëritej edhe një herë në jetën time.

-Me çfarë po merreni aktualisht?

-Gjithmonë me punë dhe kërkime në fushën time, në sektorin e gjeologji minierave. Në bashkëpunim me disa miq dhe bashkëpunëtorë të mi, nën drejtimin e Universitetit Politkenik të Tiranës, kemi kryer disa projkete të rëndësishme për ujin e pijshëm, për naftën, gazin etj dhe të cilat janë me përparësi të madhe ekonomike dhe sociale në vend. Kemi kontaktuar me drejtuesit e qeverisë dhe të shtetit presim që këto projekte, zbatimi i të cilëve do të zgjidhte një herë e përgjithmonë furnizmimin me ujë të pijshëm gjithëkohor të popullatës, gjenin zbatim në praktikë, pasi janë me leverdi të madhe dhe kosto të ulët

Prof. dr. Irakli Premti: Nafta e Dumresë, një bum i sigurt ekonomik për Shqipërinë

Në vitin 2014 një lajm i mirë erdhi për zonën e Elbasanit. Kompania Petromanas Albania GmbH ka njoftuar nisjen e dëgjesave publike me përfaqësuesit lokalë, institucionet dhe komunitetin për kërkimet e naftës sidomos në zonën e Dumresë. Por, nga ajo kohë kanë kaluar tashmë 3 vjet dhe pas dëgjesave nuk ka pasur shpime apo kërkime për naftë në territorin e Dumresë, por edhe në Cërrik e Tregan ku edhe ishte njoftuar.

Gjithsesi studiues të rëndësishëm në këtë fushë deklarojnë se në Dumre ka rezerva të mëdha nafte. Një prej tyre është ish-drejtuesi i Institutit të Gjeologji-Minierave Irakli Premti. Ky i fundit ka përgëzuar Kryeministrin për deklaratat e bëra gjatë Kongresit të Naftës në Stamboll duke kërkuar vëmendje për një prej depozitave nëntokësore më të mëdha të naftës ende e pa zbuluar siç është zona e Dumresë

Prof. Premti, pse jeni i sigurt që në Dumre ka naftë që mund t’i japë një impuls të ri ekonomisë së vendit?

Në zona të ndryshme ku kanë filluar shpimet mbase ka naftë, ndërsa në Dumre është e sigurt që ka rezerva të mëdha nafte, zbulimi dhe shfrytëzimi i të cilave do t’i jepte një impuls zhvillimi jo vetëm fushës së pasurive nëntokësore, por gjithë impaktit ekonomik të Shqipërisë.
Angazhimi i qeverisë shqiptare për ta nxjerrë vendin nga kthetrat e varfërisë, parazitizmit dhe informalitetit, duhet përgëzuar dhe është një shtytje për ne specialistët e sektorëve jetikë e strategjikë të ekonomisë sonë kombëtare, për të vështruar në veten tonë, se çfarë mund të bëjmë për vendin tonë, që të dalim përfundimisht nga kthetrat e tranzicionit të tejzgjatur.
Unë, si specialist i angazhuar, dua të risjell në vëmendjen e strukturave qeveritare dhe të gjithë opinionit shqiptar, rastin e Dumresë dhe potencialin e lartë naftëmbajtës të kësaj treve.
Të gjitha punimet e mia të vjetra e të reja, të gjitha kërkimet prej gati dyzet vitesh, më çojnë në Dumre.
Pra, unë kam gati katër dekada që kam studiuar Dumrenë, duke bërë kërkime të thella, bazuar në përvojën time të gjatë në fushën kërkimore në sektorin e naftë-gazit, mbasi pas kthimit tim nga specializmi në Itali, më emëruan në Institutin e Kërkimit të Naftës dhe këtu kreva shumë studime e kërkime, ku studimet për zonën e Dumresë, për shkak të resurseve të mëdha naftëmbajtëse këtu, mund të themi se mbajnë kryet e vendit. Kur vajta në këtë institut, ish zv/ministri i Industrisë dhe Minierave më tha se tij je petrolog, prandaj do të caktojmë tek nafta, nuk e kundërshtova megjithëse unë nuk jam petrolog, por mineralogjist. Më caktuan siç e thashë në Institutin e Naftës të studioja Dumrenë dhe nisa punën me intensitet, i bindur se kjo zonë naftëmbajtëse, paraqiste një interes të madh për t’i dhënë një bum jo vetëm sektorit të naftës, por gjithë ekonomisë sonë kombëtare.
Nuk mungonte në këtë drejtim studimi dhe përvoja e të tjerëve, veçanërisht studimet italiane dhe ruse, që kanë vënë piketa të forta për shumë zona mineralmbajtëse në Shqipëri dhe që kanë rezultuar mjaft të suksesshme.
Pse të gjitha studimet ju bëjnë të mendoni se kjo zonë ka depozita të mëdha nafte?

Studimi i zonës së Dumresë, si një zonë me kapacitete të larta naftëmbajtëse, më ka tërhequr gjithmonë dhe ka qenë një ëndërr e imja si inxhinier gjeologjie, për të kryer një studim shterues dhe mbi të gjitha punime shteruese në këtë zonë naftëmbajtëse.
Përvoja e sjellë nga kolegët e mi në kohë, nga brezat më të vjetër të inxhinierëve të talentuar të naftës, ishte një nxitje për mua për të studiuar hollësisht Dumrenë, për kërkimin e naftës dhe gazit në këtë zonë. Vajtja në Itali dhe kontakti me rezultatet befasuese të Porto Alegros në Brazil, nëpërmjet kolegëve italianë, më dhanë një impuls dhe shkëndijë për të kërkuar në trevën e Dumresë, në mundësitë që, sipas meje, dhe disa kolegëve të mi, paraqiste kjo trevë në fushën e kërkimit të naftës dhe gazit. Mbasi u njoha me materialin nëpërmjet literaturës të profesorëve brazilianë që ishin në Itali, ku unë pata rastin të hyj në kontakt me to, vura re që këto studime përkonin e ngjasonin me strukturën naftëmbajtëse të Dumresë. E thënë ndryshe, këto dy struktura ngjasonin si dy pika uji, në kuptimin gjeologjik-strukturor dhe teknonik. Pra, meqë në Porto Alegro kërkimet që lidheshin me evaporitet (gipset) kishin dhënë rezultat befasuese, unë ditë e natë mendoja se ky rezultat mund të aplikohej me metodën e analogjisë edhe në Dumre. Zona e përfytyruar si naftëmbajtëse në Dumre shtrihet në zonën e Shpirag-Dumresë, në një sipërfaqe prej 400 kilometër katror, nga Shpiragu-Berati e deri në Bënjë.
Në vitin 1989, në revistën e mirënjohur shkencore “Buletini i Shkencave Gjeologjike”, në bashkautorësi me Isa Bajon dhe Lufter Bandillin, botuam shkrimin me titull “Strukturat e brezit antiklinal të Beratit si pjesë përbërëse e zonës jonike nuk ndërpriten por mbulohen nga evraporitet e Dumresë”.
Në këtë shkrim, mbi bazën e përgjithësimit të materialit gjeologjik, sizmik e gjeofizik për rajonin e Dumresë dhe të studimeve të artikujve të botuar në atë kohë për zonën jonike e për albanidet nga autorë të ndryshëm, dhamë mendime mbi ndërtimin gjeologo-strukturor të rajonit të Dumresë dhe marrëdhëniet me zonat kufizuese, mbi mekanizmin e ri të formimit të evaporiteve në këtë zonë naftëmbajtëse.

Në fakt ndërsa ju botonit këtë shkrim në Dumre pati shpime?
Pas botimit të këtij shkrimi, nën shembullin e Porto Alegros, kur u ktheva nga Italia mësova se në Dumre, nën referimin e studimit tim dhe të dy kolegëve të mi, Luftar Bandilli dhe Isa Bajo, nga shoqëria angleze PRIMER, kishte filluar kryerja e shpimit të pusit në Dumre, gjë që unë e mora vesh vonë dhe nuk më erdhi mirë që qeveria e asaj kohe dhe strukturat e gjeologji-minierave nuk qenë konsultuar me mua për këtë shpim.  Shpimi i pusit, mbasi kaloi evaporitet (gispet) vajti në thellësinë 6128 metra dhe mbas kësaj thellësie ra në avari të palikuidueshme. Pyetjet enigmë më mbajnë peng edhe sot: si ndodhi që ranë avari të palikuidueshme (për treqind metra nuk u relizua detyra gjeologjike) dhe pse firma nuk e vazhdoi shpimin edhe për treqind metra të ngelura, mbasi ajo kapi shtresën gjeologjke opima-opima?!
Instituti i Naftës dhe specialistët shqiptarë dhanë mendimin e drejtë që të vazhdonte shpimi, por çuditërisht, firma angleze u tërhoq, duke lënë pas një hije misteri dhe enigme, për një nga zonat e menduara si më produktive në naftë e gaz të cilësisë së lartë, jo vetëm në Shqipëri, por dhe në Gadishullin Ballkanik.

Pse mendoni se duhet të fillojnë sërish shpimet pas këtij dështimi?
Të gjithë të dhënat, hartat dhe grafikat që shkojnë deri në 500 faqe grafike të shkallëve të ndryshme, më çojnë në përfundimin shkencor se në Dumre ka naftë dhe nuk ka pak, por një sasi të mundshme që shkon deri në 4 milion metra kub gaz vetëm për një shpim, kur sipërfaqja e evaporiteve është 400 kilometra katror dhe imagjinojeni se sa puse mund të hapeshin e sa rezerva të fjetura mund të viheshin në punë. Ky fakt më vuri në dyshim se rënia në avari e pusit nuk ishte një rastësi.
Nga të dhënat sizmke të strukturave të Dumresë, konstatohet se këto nuk kanë qenë të sheshta por të copëtuara tektonikisht dhe ilustrues për këtë është fakti se vetëm struktura e Dumresë është e ndarë me blloqe, njëzet e katër blloqe të thellësive të ndryshme.
Tani, pas kaq kohësh, unë dua t’i rikthehem këtyre studimeve dhe të tërheq vëmendjen e specialistëve dhe të strukturave, sepse, e para: duhet të angazhohet një shoqëri për shpimet në zonën e Dumresë, një shoqëri japoneze ose kineze, qoftë dhe franceze, që të mund ta çojnë deri në fund realizimin e këtij projekti madhor për të ardhmen e naftës dhe gazit në Shqipëri.

E keni konsideruar qysh në fillim një zgjidhje të mirë ekonomike për Shqipërinë. çfarë rruge duhet të ndjekë qeveria?
Imagjinoni se çfarë bumi të fortë ekonomik mund të sillte zbulimi i rezervave të naftës në këtë zonë, rezerva për të cilat ka aq shumë nevojë ekonomia shqiptare për t’u ngritur dhe zhvilluar në këtë kohë krize dhe stanjacioni global.
Në lidhje me të gjitha këto, është e nevojshme që të ngrihet një platformë që merret me shpimet e thella të naftës, ku të angazhohen specialistët më të mirë dhe firmat më serioze se në Dumre ka naftë dhe kjo naftë nuk ka pse të flejë kot në thellësitë e saj.
Duhet ose të rinisë shpimi aty ku ka mbetur, nëse është ruajtur struktura vertikale, ose të nisë një shpim i ri, pasi çfarëdolloj shpenzimi e kostoje në këtë drejtim ia vlen, kur mendon pasuritë e mëdha të arit të zi, që mund të nxirren e të vihen në efiçencë.
Prandaj si specialist i njohur dhe me kontribute në fushën e gjeologji-minierave, nuk mund të hesht  para asaj që di, që kam studiuar dhe për të cilat mbaj përgjegjësi si specialist, si intelektual dhe si shqiptar, ndaj do të doja që të shihet me përparësi nga strukturat qeveritare zona e Dumresë dhe mundësia e ndërmarrjes së një shpimi të ri, që të mund të zbulohet e të dalë në dritë të diellit, për mendimin tim, një nga vend-burimet më befasuese të naftës, me një impakt të fortë në ecurinë dhe zhvillimin e sektorit të naftës dhe të gjithë ekonomisë sonë kombëtare.

.

Biografia

Prof. Dr. Irakli Premti

Inxhinier gjeolog (Petrolog)

Motoja e jetës: “Bëj për tjetrin, atë që do të dëshiroje të bënte tjetri për ty”.

Hobi: Futbolli dhe muzika. 

Ka mbaruar Fakultetin e Gjeologji Minerave në Tiranë dhe disa nivele specializimi pasuniversitar në Itali dhe në disa vende të Bashkimit Evropian.

Ish drejtor i Përgjithshëm i Gjeologji Minierave

Ish pedagog në Fakultetin e Gjeologji Minierave

Ka punuar inxhinier dhe shef ekspeditash gjeologjike në Dibër, Mat, ka drejtuar sektorin gjeologjik në Ministrinë e Mbrojtjes dhe ka qenë shef kërkimesh gjeologjike në Kongo, në një kompani amerikane.

Ka kryer studime shteruese për burimet naftëmbajtëse shqiptare, duke botuar mjaft shkrime e studime në shtypin shqiptar dhe të huaj.

Është autor i disa projekteve të rëndësishme për furnizimin me ujë të pijshëm, me një tekonologji moderne baskëkohore dhe me shpenzime më ta pakta, të disa zonave nga më problematiket, duke përfshirë Tiranën, Durrësin, bregdetin adriatik dhe atë jonian etj.